Gmina Kreba Neudorf

Szlaki pogranicza

Sieć szlaków rowerowych w gminie Żary realizacja 2013-2016

IV etap szlak rowerowy czarny Żary - Olszyniec - Gorzupia

FOLDER (PDF)



Żary




Miasto historycznie należące do Dolnych Łużyc liczące blisko 40 tys. mieszkańców, stolica polskich Łużyc.
Nazwa Zara pojawia się pierwszy raz w roku 1007 w kronice biskupa Thietmara. Prawa miejskie Żary otrzymały w 1260r. Z czasów średniowiecznych pozostał historyczny układ urbanistyczny starówki.
Zwiedzanie miasta można rozpocząć krótkim spacerem wzdłuż historycznych murów. Wąskie uliczki bramy, resztki obwarowań baszty i wieże wartownicze tworzą wyjątkowy klimat. W cały system obronny wkomponowane są także kościoły oraz kompleks zamkowo- pałacowy.
Można też zwiedzać miasto szlakiem żarskich legend. W miejscach związanych z legendami należy zwrócić uwagę na polsko - niemieckie tablice opisujące żarskie osobliwości. Na trasie można dostrzec głowę konia wystającą z wieży kościelnej czy też odpoczywającego bazyliszka na jednej z fontann.
Miłośnicy przyrody mogą aktywnie odpocząć wybierając jedną ze ścieżek rowerowych lub tras pieszych w kompleksie leśnym – Zielony Las. Tutaj jest też najwyższe wzniesienie w województwie lubuskim "Góra Żarska" 227 m. n.p.m. Turystę może zaskoczyć prawie górski krajobraz, który jest pozostałością po morenie czołowej ostatniego zlodowacenia. Parowy porośnięte urokliwą buczyną mają czasami głębokość dochodzącą do 50m.
Warto też skorzystać z kompleksu basenów krytych "Wodnik" oraz jednego z wielu nowoczesnych wielofunkcyjnych boisk. Koniecznie trzeba także odwiedzić Muzeum Pogranicza Śląsko - Łużyckiego, w którym można zobaczyć ciekawą makietę starówki, zbiór żarskiej porcelany oraz wiele pamiątek z dawnych czasów.

Olszyniec


Początki wsi sięgają średniowiecza. Większość obecnych domów mieszkalnych pochodzi z przełomu XIX i początku XX wieku. Dwa kilometry od miejscowości (od połowy XIX wieku) funkcjonowała stacja kolejowa na trasie Wrocław-Berlin. We wsi znajduje się pomnik poświęcony żołnierzom niemieckim poległym w czasie I wojny światowej. Zachował się także dwór rodziny Margarette Trappe, której losy opisane zostały w książce "Biała Myśliwa" R. Ackermanna.
Przy końcu miejscowości (Olszyniec nr 32) znajduje się bardzo ciekawa dawna rezydencja rycerska z cechami stylu gotyckiego z XVI wieku, przebudowana w XX stuleciu. Budowla piętrowa z parterową przyległością, murowana z cegły, założona na planie prostokąta. Wnętrza nakryte są stropami belkowymi, piwnice sklepieniami kolebkowymi, zachowane szczyty gotycko-renesansowe.
W otoczonym lasami Olszyńcu w 1967 roku kręcono zdjęcia do kilku odcinków serialu Czterej pancerni i pies.

Warto zobaczyć:
Kurhany, Dąb Rudolfa, pomnik żołnierzy niemieckich, tablicę poświęconą polskim osadnikom, cmentarz niemiecki i grobowiec rodziny Zehe, świątynię łużycką i sześć pomników przyrody.

Marszów


Tuż obok Olszyńca znajduje się sołectwo Marszów posiadające podobnie jak wiele innych miejscowości na terenie gminy, XIII-XIV wieczny rodowód. W ostatnich latach w Marszowie buduje się coraz więcej domków jednorodzinnych. Wieś posiada bardzo dobrą komunikację z dużymi ośrodkami - Żarami i Żaganiem. Działają tu także: zespół śpiewaczy "Złoty Kłos", Koło Gospodyń Wiejskich, OSP, a w 2012 roku zawiązało się "Stowarzyszenie Przyjaciół Marszowa". Cyklicznie organizowane są "Białe Soboty", warsztaty rękodzieła ludowego i współczesnych technik plastycznych oraz imprezy sportowe "Mały Maraton", rajdy rowerowe, kuligi, zabawy Mikołajkowe, które służą integracji środowiska.

Złotnik




Zaliczany jest do najstarszych osad łużyckich na Ziemi Żarskiej. Jego rodowód sięga XIII-XIV wieku. Wieś o rozplanowaniu łańcuchowym, usytuowana jest na północnyzachód od Żar. Po kapitulacji Niemiec na terenach Ziem Zachodnich osiedlili się tutaj repatrianci z wschodnich kresów Polski przedwojennej oraz z Bukowiny (Rumunia). Kultywuje się tutaj odwieczne tradycje, stroje, pieśni i mowę poprzez zespół górali czadeckich "Dolina Nowego Sołońca". W Złotniku znajduje się szkoła podstawowa, biblioteka, świetlica, ochotnicza straż pożarna i klub sportowy "Zieloni". Co roku odbywa się wiele imprez kulturalno-rozrywkowych, w tym znany w regionie żarskim Hubertus.
W Złotniku warto zobaczyć kościół katolicki powstały w XIV wieku. Świątynia w stylu gotyckim, jednonawowa, murowana z kamienia polnego, z prostokątną wieżą, ze sklepieniem sieciowym w nawie i dwutraktowym krzyżowo-żebrowym ze wspornikami maszkaronowymi w prezbiterium. Zachowała się częściowo gotycka polichromia, drzwi z okuciami, dwa profilowane ostrołukowe portale ceramiczne. Kościół pozostaje w ruinie od 1945 roku. Ponadto w miejscowości znajduje się kościół ewangelicki wzniesiony w XIX wieku. Jego forma nawiązuje do architektury średniowiecznej; jednonawowy, murowany, z prostokątnym prezbiterium i wieżą. Po zakończeniu działań wojennych ten właśnie kościół zostaje wyremontowany i w czerwcu 1957 roku staje się kościołem parafialnym p.w. św. Jana Chrzciciela

Gorzupia




To ostatnia miejscowość na trasie naszego szlaku. Na listę zabytków, według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa, wpisany jest tutaj kościół filialny pod wezwaniem św. Jerzego. To murowany z kamienia i cegły, otoczony średniowiecznym murem budynek z XIII wieku. Spośród innych zabytków wyróżniamy też kaplicę nagrobną z XVIII stulecia.

Partner projektu:
Gmina Kreba Neudorf - http://www.gemeinde-kreba-neudorf.de
Termin realizacji projektu:
01.12.2016 – 31.05.2017
Wartość projektu:
22.990,54 EUR w tym dofinansowanie z EFRR 19.541 EUR (85% wartości projektu) oraz z budżetu Państwa 1.150 EUR.